Przeważnie uważamy, że rośliny naturalnie występujące w naszym kraju przystosowane są do panujących w naszym klimacie warunków atmosferycznych. Ale jeśli nie jest się botanikiem, czy działkowcem z wieloletnim stażem można nie wiedzieć, że na terenie Polski wyodrębnia się, aż cztery strefy mrozoodporności roślin, a ich granice są dosyć umowne. Ponadto, w naszych ogrodach czy na działkach uprawiamy rośliny również spoza naszego kraju. Warto zadbać o te wrażliwsze gatunki, by w sezonie od wiosny do jesieni cieszyć się ich wzrostem.
Co daje okrywanie
Jak już napisaliśmy potrzeba, ochrony roślin w okresie zimowym bierze się z faktu, że posiadamy w ogrodzie okazy pochodzące pierwotnie z cieplejszych obszarów świata lub przynajmniej stref, gdzie temperatura rzadko spada poniżej zera. Ale nawet rodzime, wytrzymałe, mrozoodporne gatunki mogą wymagać zabezpieczenia, szczególnie jeśli są młode np. tegoroczne sadzonki lub gdy rośliny umieszczone są w doniczkach, gazonach lub skrzyniach. Innym, ale bardzo istotnym warunkiem może być bardzo mroźna zima. Dla wielu roślin różnica dziesięciu stopni Celsjusza mniej może znacznie obniżyć szanse na przetrwanie.
Jak do tego dochodzi
Szczególnie narażone na uszkodzenia są zarówno rośliny iglaste jak i liściaste zimozielone. W związku z procesem transpiracji – czyli wyparowania wody z części nadziemnej rośliny i braku możliwości pobrania wody korzeniami z zamarzniętej gleby, powstaje deficyt wodny. To on, a nie mróz, jest najczęstszą przyczyną obumierania roślin. Dlatego, aby uchronić rośliny przez wysychaniem w okresie jesiennym, należy obserwować ilość opadów i w przypadku wyjątkowo suchej jesieni podlewać obficie ogród, tak aby gleba była dobrze i głęboko nawilżona.
Czym okrywamy
Jest co najmniej kilka materiałów, którymi możemy okryć swoje rośliny. Do najpopularniejszych należą stroisz – czyli ścięte gałęzie drzew iglastych: sosny, świerka, jodły. Stroisz zapewnia dostęp powietrza do roślin, które są nim przykryte, dlatego można nim okrywać wrażliwe na mróz rośliny zimozielone. Liście – które tworzą warstwę ochronną nieprzepuszczalną dla powietrza, dlatego nadają się do okrywania tych roślin, których części nadziemne na zimę zamierają. Nie wolno okrywać nimi roślin zimozielonych: rośliny mogą pod warstwą liści zgnić, a dodatkowo liście mogą być źródłem chorób. Chochoły ze słomy – chochołami ze słomy okrywamy drzewa i krzewy. Zabezpieczają one rośliny przed dużym mrozem. Słoma jest dobrym materiałem okrywowym, ponieważ przepuszcza powietrze. Agrowłóknina – to doskonały materiał do osłaniania roślin na zimę: chroni zarówno przed mroźnym wiatrem, jak i słońcem. Przed mrozem ochroni podwójna warstwa. Jeśli mamy dość pokaźny ogród i o wiele roślin należy szczególnie zadbać, a brakuje nam na to środków, można skorzystać z pożyczki pozabankowej, która pomoże nam zrealizować ten cel.
O jakie rośliny trzeba szczególnie zadbać
Szczególnej ochrony wymagają:
- Zimozielone krzewy i drzewa, takie jak: kalmie, kiścienie, różaneczniki, mahonie, ogniki, pierisy oraz wrzosy i wrzośce, gdyż mają płytki system korzeniowy.
- Byliny, okrywamy mniej więcej 10-centymetrową warstwą kory, trocin, suchymi liśćmi albo bardziej estetycznym stroiszem.
- Drzewa i krzewy zrzucające liście – w tej grupie musimy zwrócić uwagę na hortensje ogrodowe, ketmie syryjskie, klony palmowe i szczodrzeńce oraz młode katalpy, magnolie i tulipanowce.
- Róże chroni się poprzez obsypywanie ich podstawy 20-40 centymetrowym kopczykiem ziemi. Oprócz tego warto osłaniać ich pędy: róże pnące najlepiej , nie zdejmując pędów z podpór, okryć je matami słomianymi lub włókniną.
- Pnącza – w ogrodzie okrycia wymagają młode akebie, glicynie i miliny oraz powojniki.